Ахсынньы 22 күнүгэр дойду үрдүнэн Энергетиктар күннэрэ бэлиэтэнэр. Биһиги улууспутугар уоту-күөһү биэрэр биир тутаах тэрилтэбит – Эбээн-Бытантайдааҕы электрическай ситимнэр. Түмсүүлээх кэлэктиип үлэтин-хамнаһын туһунан РЭС салайааччыта Владимир Дмитриев кэпсээтэ.
— Өрөмүөн бырагырааматынан быйыл үс станцияҕа үһүөннэригэр улахан өрөмүөн үлэлэрэ бардылар. Сиһилии сырдатан аһардахха, Кустуурга биир дизель капитальнай өрөмүөнэ оҥоһулунна. Дьарҕаалаахха эмиэ өрөмүөн бырагырааматынан 4 дизель-генераторы уларыттыбыт, кытай оҥоһугун арассыыйа тэрилигэр уларыттыбыт, ол иһин Дьарҕаалаах станциятын кыамтата улаатан 830 кВт буолла. Быйылгы дьылга диэри 520 кВт кыамталаах этэ. Саккырыырдааҕы дизеллэрбит «Caterpillar” Америка хампаанньатын тэриллэрэ, онно өрөмүөн барыахтааҕын санкциянан сибээстээн быйыл барбата. Ол гынан баран, быйыл Дьокуускай куораттан биир эргэ ВДМ дизелбит алдьаммытын үлэттэн таһааран баран, саҥа биир 200 кВт кыамталаах дизели аҕалан таҥан туруордубут.
Уот ситимигэр Саккырыырга 2 филлергэ линия уларыйда. Балыыһа оройуонун уотун ситимэ сип-проводка көстө. Уонна дьаһалта урукку уотун ситимэ эрдэ 2010 сыллаахха сип-проводка көспүтэ эргэрбитин, ол ситим саҥаттан сип-проводынан тардылынна. Уонна Кустуурга техническэй холбооһун хайысхатынан үлэ бөҕө барда. Саҥа хочуолунай киирэринэн сибээстээн уот энергиятын көдьүүстээхтик тарҕатар повышающай подстанция турда, үрдүк күүрүүлээх уонна намыһах вольтаах саҥа уот ситимэ тардылынна уонна понижающай комплектнай трансформаторнай подстанция турда.
Быйыл Кустуур станциятын урукку мас фундаменын тимиргэ көһөрүү үлэтэ саҕаланна. Кэлэр 2025 сылга кулун тутар, муус устар ыйдарга бүтүннүү мас фундаментан тимиргэ көһөбүт, онно эмиэ үлэ бөҕө барда.
Сайын Дьокуускай куораттан командированнай исписэлиистэр кэлэн үлэлээбиттэрэ. Саккырыырга дизель-генератордары салгыы үлэлиир кыахтаахтарын уонна туруктара хайдаҕын тургутуу оҥорбуппут.
ГСМ ыскылаатыгар эмиэ үлэлэр барбыттара. Икки 400-тээх уонна 200-тээх емкостары эргэрбиттэринэн уонна билиҥҥи стандартка сөп түбэспэттэринэн сибээстээн үлэттэн таһаардыбыт. Үлэ бөҕөтө барбыта, ыраастааһына диэн, экспретизата диэн. Уонна бу кэлэр сылга саас ол оннугар түөрт 75 кубтаах емкостар кэлэн туруохтаахтар, уопсайа кээмэйэ 300 куб курдук буолар, — диир РЭС салайааччыта Владимир Николаевич.
Эбээн-Бытантайдааҕы электрическай ситимнэр тэрилтэтин кэлэктиибэ олус түмсүүлээх, туох баар үлэҕэ биир киһи курдук ылсан үлэлиир-хамсыыр. Владимир Николаевич салайар кэлэктиибин туһунан олус истиҥник-иһирэхтик, хас биирдии үлэһити ааттаан-суоллаан, киэн туттан туран кэпсиир.
“Кэлэктииппитигэр билигин ыстаатынан 50 киһи үлэлиир. Бу сыл бүтүөр диэри ыстаат ахсаана уларыйыахтаах. «Энергосбыт” ыстаатыгар 3 киһи эбиллэн биэриэхтээх, ол иһигэр Кустуурга биир контролер, Дьарҕаалаахха 0,5 ыстаапкаҕа эмиэ контролер уонна Саккырыырга электросчетчиктары эксплуатациялыыр электромонтер диэн биир толору ыстаат. Бу сыл бүтүөр диэри бу ыстааттар эбии киириэхтээхтэр. Вакансияҕа дьоннор сүүмэрдэнэн тураллар, быһаарыы кэллэҕинэ ылыахтаахпыт. Сарбыллыы этэҥҥэ суох, хас эмит сыл туруорсан ити ыстаакка эбиллиилэр киирдилэр.
Кэлэктииппитигэр Кустуурга, Дьарҕаалаахха, Саккырыырга оперативнай персоналга эдэрдэр элбээн эрэллэр. Былырыыр Саккырыырга 3 эдэр киһи киирбит буоллаҕына, быйыл биир киһи машиниһынан Василий Сотрудников киирдэ.
Кэлэктиип туһунан этэр буоллахха, биһиэхэ «Якутскэнерго” бэтэрээннэрэ элбэхтэр, быйыл эмиэ икки киһиэхэ представление түһэрбиппит, 20-тэн тахса сыл ыстааттаах үлэһиттэрбит — суоппарбыт Николай Семенович Старостин уонна инженер-инспектор Елена Николаевна Слепцова «Якутскэнерго» ПАУо бэтэрээнэ” диэн звание бэрилиннэ.
Тэрилтэбит салайар үлэһиттэрин бэлиэтиэм этэ, мин уҥа илиим, кылаабынай инженер Алексей Николаевич Лаптев, кини тэрилтэбит техническай өттүн барытын быһаарар. Саккырыырга ДЭС салайааччыта Петр Александрович Верховской, кини быйыл үрдүк үөрэҕи бүтэрэн эрэр, кэскиллээх исписэлиис буолар. Кустуурга Дмитрий Иванович Горохов эмиэ 20-тэн тахса сыл үлэлээбит энергетика бэтэрээнэ, Дьарҕаалаахха Валерий Петрович Петров эмиэ 10-тан тахса сыл үлэлээтэ, кини кэлэктииби үчүгэйдик салайан, кытыы нэһилиэккэ станцияны харгыһа суох үлэлэтэ олорор.
Эдэр үлэһиттэри бэлиэтиэм этэ, Дьарҕаалаахха Николай Данилов, Петр Петров, Клим Слепцов, Сарыал Петров, Михаил Харитонов, Кустуурга Ньургустаан Горохов, Алексей Санников, Василий Алексеев, Кирилл Аммосов, Роберт Старостин, Саккырыырга Владимир Горохов, Кыым Иванов, Иван Старостин, Алексан Борисов, Гаврил Горохов, Николай Степанов, Иван Колесов, Павел Слепцов, Альберт Дмитриев.
20-тэн тахса сыл үлэлээбит бэтэрээннэри эбии бэлиэтиибин, саамай уһуннук үлэлээбит бэтэрээммит Александр Христофорович Горохов, Руслан Иванович Сотрудников, Мария Егоровна Аммосова, Елена Николаевна Слепцова, Александр Николаевич Дмитриев, Василий Петрович Докторов, Гаврил Моисеевич Захаров, Роман Кымович Иванов, Кустуурга Юрий Иванович Постников, Дмитрий Иванович Горохов, Алексей Алексеевич Стручков, Илья Петрович Рожин, Дьарҕаалаахха Валерий Петрович Петров уонна Константин Афанасьевич Старостин.
Сылын аайы кыһыҥҥы суол арылыннар эрэ улууспутугар 1,5 тыһ. тахса туонна уматыгы тиэйэбит, быйыл уонна кэлэр сылга 1600-тэн тахсаны тиэйиэхтээхпит. Уһун айаҥҥа сылдьар суоппардары Николай Семенович Старостины, Гаврил Егорович Колесовы, Эдуард Константинович Гороховы, эдэрдэртэн Николай Афанасьевич Степановы бэлиэтиибин.
Административнай салайар аппаракка кылаабынай инженерым, эппитим курдук, мин уҥа илиим — Алексей Николаевич Лаптев, өрөмүөн тэриллэрин эксплуатациялыыр инженер, эмиэ эдэр кэскиллээх үлэһит Сергей Сергеевич Аммосов, ГСМ инженера, бэтэрээн үлэһиппит Александр Николаевич Дмитриев, өр сылларга үлэлиир исписэлииспит Мария Егоровна Аммосова, үлэ харыстабылын исписэлииһэ Иван Егорович Стручков, инженер-инспектор Елена Николаевна Слепцова, Роберт Петрович Потапов, эмиэ эдэр үлэһит, специалист-контролер Гаврил Геннадьевич Горохов. Ыскылаат сэбиэдиссэйин Светлана Егоровна Ефимованы, подсобнай үлэһиппитин Егор Владимирович Другины уонна производственнай дьиэлэргэ ыраас өттүн хааччыйар тех. үлэһиппит Анна Степановна Другинаны бэлиэтиибин.
Ахсынньы ый 22-тэ — кыһыммыт саамай кылгас күнэ. Бу күн биһиги идэтийбит бырааһынньыкпыт – Энергетиктэр күннэрэ бэлиэтэнэр. Онон бэйэм кэллиэгэлэрбин, убаастабыллаах бэтэрээннэри идэтийбит күммүтүнэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин. Бастатан туран, кытаанах доруобуйаны, үлэҕитигэр ситиһиини, тус олоххутугар бары табыллыыны баҕарабын. Кэлэн иһэр Саҥа Дьыланан бары Эбээн-Бытантай олохтоохторун итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин. Дьолу-соргуну, или-эйэни баҕарабын! Уонна кэлэр сылга уокка иэһэ суох үктэнэргит туһугар ыҥырабын”.
Сардаана Копырина